Có lẽ các bạn đã từng nghe đến Blockchain (chuỗi khối) ở đâu đó rồi đúng không? Nó có nghĩa là gì? Hoạt động theo cơ chế nào? Làm thế nào để công ty có thể sử dụng công nghệ này trong việc thúc đẩy chuỗi cung ứng vận hành hiệu quả hơn và tiết kiệm về mặt chi phí? Blockchain có ý nghĩa thế nào đối với các chuyên gia thu mua?
Blockchain (chuỗi khối) nên được định nghĩa như thế nào?
Blockchain là một công nghệ. Không phải công nghệ kiểu như một cuộc cách mạng. Blockchain giúp chúng ta nhận ra rằng các công nghệ hiện tại như công nghệ phân phối, mã hóa, quản lý dữ liệu có thể được áp dụng theo những phương pháp mới mà chưa từng có ai nghĩ tới để tạo ra một quyển sổ cái phân phối đáng tin cậy. Nếu tôi phải định nghĩa Blockchain trong một câu duy nhất thì đó là “Blockchain là một sổ kế toán phân phối đáng tin cậy” và chính nó là công nghệ để hiện thực hóa điều này.
Đối với tôi, điều quan trọng chính là mọi người có thể nhận thức được những cơ hội lớn lao mà Blockchain mang đến và cách mà nó thay đổi các hoạt động trong chuỗi cung ứng, loại bỏ những yếu tố không cần thiết và giải quyết vấn đề về sự không hiệu quả. Để điều đó có thể xảy ra, cộng đồng cần gắn kết với nhau hơn trong hệ sinh thái. Đây cũng chính là một trong những lý do thúc đẩy tôi trở thành một nhà truyền giáo. Tôi mong muốn được kết nối tất cả mọi người và cùng nhau xây dựng nên một điều gì đó. Kết quả là công việc kinh doanh sẽ trở nên tốt hơn, tiết kiệm được tiền cho công ty. Ngoài ra, khi nhắc đến an toàn thực phẩm, một phần ba nguồn cung cấp lương thực của thế giới đang bị lãng phí mỗi năm. Một phần cũng là do chuỗi cung ứng không hiệu quả. Vì thế chúng ta cũng có thể cùng nhau giải quyết các vấn đề thực tế.
Nhưng điều đó có nghĩa là gì? Có thể mô tả bằng ví dụ không?
Về cơ bản, Blockchain chính là sự tin tưởng. Đó là việc tạo ra một hệ thống ghi chú đáng tin cậy liên quan tất cả các bên trong chuỗi cung ứng của bạn. Những gì chúng ta có bây giờ là một thế giới mà tất cả mọi người điều có một hồ sơ của riêng mình. Đôi khi điều đó có nghĩa là người ta vô tình có nhiều hồ sơ khác nhau. Tôi fax cho bạn một tài liệu với số 9 và bạn nhập vào hệ thống con số 0. Cuối cùng chúng ta tranh cãi trên điện thoại từ ngày này đến ngày khác cố gắng tìm ra lý do tại sao các con số lại không trùng khớp.
Giả dụ một công ty vận tải có 4 giờ để thực hiện việc giao hàng. Vì thời gian rộng rãi, người lái xe cũng hiểu biết rõ về tuyến đường nên đã dừng lại để uống cà phê và sẽ khởi hành giao hàng khi tới giờ chót. Vì vậy nếu có thể kéo từ bốn giờ xuống bốn phút, hiệu quả mang lại sẽ vô cùng lớn, bạn cũng có thể đồng thời cải thiện hoạt động quản lý kho, xe nâng và lực lượng lao động.
Khi chúng ta sử dụng Blockchain trong chuỗi cung ứng và thu mua, những điều chúng ta cần hình dung chính là làm sao để mọi người đều nhận được thông tin trùng khớp nhau và phải đảm bảo rằng thông tin đó thật chính xác? Đó là nhiệm vụ của blockchain
Brigid là một người truyền bá và đam mê công nghệ. Vậy vai trò của IBM là gì?
Tại IBM, công việc của chúng tôi được căn cứ trên Hyperledger, đây cũng là tiêu chuẩn mà Linux Foundation đang sử dụng. Hệ thống được cấp quyền cho phép bạn biết danh tính của tất cả người sử dụng nó. Một khi tất cả người tham gia giao dịch biết được họ có thông tin chính xác, suy nghĩ về doanh nghiệp sẽ trở nên khác đi. Bạn có thể quản lý hàng tồn kho không chỉ trong bốn bức tường của bạn mà còn trên toàn bộ chuỗi cung ứng. Nếu bạn có dữ liệu thời gian thực, bạn có khả năng giúp tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình thông quan. Bạn có thể quản lý thời gian chuyển tải tốt hơn. Bạn cũng có thể quản lý chi phí hiệu quả một khi tất cả các thủ tục giấy tờ và tất cả các quy trình liên quan đến việc giao hàng từ các nhà máy ở Trung Quốc để các nhà bán lẻ ở New York được rút ngắn.
IBM đang làm việc với Walmart một dự án an toàn thực phẩm. Dự án này chú trọng dự phòng và truy xuất nguồn gốc các loại thực phẩm. Để ngăn ngừa một ổ dịch bùng phát, bạn cần phải biết nguồn gốc xuất xứ các loại thực phẩm đó và bạn cần biết ngay lập tức. Một vài năm trước đây đã có trường hợp các nhà bán lẻ phải loại bỏ rau bina khỏi kệ của mình vì vi khuẩn E. coli. Không có cách nào giúp ta phân biệt một cách nhanh chóng tính tốt xấu của sản phẩm. Hóa ra các sản phẩm này có nguồn gốc từ một trang trại. Phải mất nhiều năm thì lượng tiêu thụ rau bina mới trở lại bình thường. Nông dân, các nhà bán lẻ và các chủ hàng bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Nhìn thấy mối liên kết chung giúp ta xác định vấn đề một cách nhanh chóng.
Blockchain hoạt động như thế nào?
Với thông tin trên Blockchain, bạn có thể thiết lập hệ thống rộng rãi hơn dự trù cho các trường hợp khẩn cấp khi nhiều công ty có nhu cầu truy cập. Bạn có thể làm tất cả mọi thứ khi bạn có dữ liệu và tất cả mọi người đều đồng ý với dữ liệu đó.
Một trong những thách thức chính là visibility (tầm nhìn). Providence (hoạt động dự phòng) cho chúng ta biết vị trí của hàng hóa. Visibility (tầm nhìn) cho chúng ta biết vị trí của hàng hóa khi hàng chạy dọc theo chuỗi cung ứng. Với tầm nhìn vào dữ liệu, một người gửi hàng có thể chuyển hướng một lô hàng nếu cần thiết. Blockchain không phải là trò ảo thuật. Nó không làm cho mọi thứ đi quá xa. Nhưng với thông tin trong thời gian thực, bạn có thể thực hiện thay đổi khi cần thiết.
Có nhiều công ty sử dụng Blockchain không?
Như bạn đã biết, IBM vận hành tổ chức tài chính toàn cầu của riêng mình với quy mô 44 tỷ $. Tại bất kỳ thời điểm nào cũng có thể xảy ra tranh chấp lên tới 100 triệu $, với một tranh chấp kéo dài trung bình 40 ngày. Khi chúng tôi lần đầu tiên sử dụng Blockchain một năm trước và tiếp cận CFO của chúng tôi để bàn về nó, giống như tất cả các giám đốc tài chính khác, anh ta cũng muốn được chứng minh. Ông hỏi chúng tôi phải làm thế nào để xua tan các tranh chấp hiện có.
Vào cuối mùa xuân, chúng tôi bắt đầu hợp các với các nhà cung cấp vận hành blockchain trong giải quyết tranh chấp song song với hệ thống hiện có của chúng tôi. Chúng tôi đã có thể giảm thời gian tranh chấp xuống 75%, từ 40 ngày còn 10 ngày và giảm vốn tranh chấp xuống 40% chỉ trong vài tháng. Giám đốc tài chính của chúng tôi bây giờ thật sự là “tín đồ” của blockchain.
Đối với tôi, đây là một dấu hiệu tốt vì các tranh chấp thường xảy ra khắp nơi trong chuỗi cung ứng. Các công ty thường có bộ phận nhân sự túc trực trên điện thoại cả ngày. Dịch vụ khách hàng không làm cho mọi người hạnh phúc hơn hay nâng cao giá trị thương hiệu. Không, họ chỉ đang giải quyết những thắc mắc. Blockchain có thể thay thế cả những hoạt động đó.
Chi phí có thể là một gánh nặng, đặc biệt đối với các công ty nhỏ?
Đây là một trong những điều thú vị về mô hình kinh doanh. Đối với một hệ sinh thái, bạn cần một ai đó tham gia, những người mà không nhìn thấy nhiều lợi ích trực tiếp như bạn có thể thấy được. Ví dụ một nhà bán lẻ sử dụng Blockchain sẽ làm giảm chi phí sản xuất xuống 50%, nhưng nó cần thông tin và sự tham gia của các nhà sản xuất nhỏ khác và phải chi trả cho họ. Câu trả lời sau chính là các nhà bán lẻ phải tìm ra một cách để chi trả cho những nhà sản xuất tham gia vào hệ thống. Việc tiết kiệm chi phí có thể giúp chi trả cho việc đầu tư xây dựng hệ thống.
Từ góc độ cơ sở hạ tầng công nghệ, chúng ta đang ở một nơi mà chúng ta có thể xây dựng các hệ sinh thái. Các phần mềm như SaaS có thể cho phép bạn làm điều đó, bằng cách làm việc với Cloud (giải pháp điện toán đám mây), bạn có thể thiết lập hệ thống mở đến tất cả mọi người.
Chúng ta có thể tận dụng những thứ đã và đang tồn tại. Hầu hết mọi người có điện thoại thông minh. Thiết kế một ứng dụng nhẹ có thể tải về điện thoại thông minh của mình cho phép bạn cập nhật vị trí là một việc không mấy khó khăn phải không nào?
Nếu bạn nghĩ về Blockchain bằng sự tin cậy, càng nhiều dữ liệu đầu vào, hệ thống sẽ hoạt động tốt hơn. Những thay đổi trong 10 năm qua cho phép điều này xảy ra trong thời điểm hiện tại.
Khi nhắc đến yếu tố quyền truy cập, liệu rằng Blockchain thực sự an toàn cho người sử dụng?
An ninh là một trong những lý do cơ bản để sử dụng Blockchain. Nhìn vào Bitcoin, Bitcoin ra đời bởi vì mọi người mong muốn chi tiêu an toàn hơn. Hệ thống này đã được vận hành trong nhiều năm và không ai có thể đột nhập vào. Sự thành công của Blockchain sẽ phụ thuộc vào đẳng cấp doanh nghiệp của nó bao gồm các vấn đề an ninh, quy mô, độ tin cậy, khả năng kết toán. Đó là lý do tại sao IBM hỗ trợ Hyperledger, tiêu chuẩn mở của Linux Foundation. Tôi thích cách tiếp cận của họ và cách họ xây dựng Hyperledger theo cách thức các doanh nghiệp sẽ sử dụng, họ xem xét vấn đề an ninh ngay từ đầu.
Từ quan điểm của IBM, chúng tôi cung cấp mạng lưới bảo mật cao, IBM chạy tương tự ATM. Bạn không thể để người khác đột nhập vào mạng lưới ATM. Bạn cần phải có phần cứng và các khóa mật mã bảo vệ để xây dựng nên tính bảo mật vốn có trong phần mềm. Kết quả sẽ vô cùng ấn tượng. Những doanh nghiệp đã sử dụng qua đều cảm thấy thoải mái từ một góc độ an ninh.
Có công nghệ cạnh tranh nào khác?
Có những tiêu chuẩn cạnh tranh. IBM xem xét và quyết định rằng quyền cấp phép tự nhiên của Blockchain là cần thiết, không có một công nghệ nào khác có thể xây dựng tiêu chuẩn mở, quản trị mở và được xây dựng từ cơ sở lên với quyền cấp phép đã được định hình như một nguyên lý cơ bản. Sử dụng cơ sở dữ liệu là một lựa chọn khác, cơ sở dữ liệu là lựa chọn tuyệt vời khi bạn đang làm việc trong cùng một tổ chức, nhưng khi bạn làm việc giữa nhiều tổ chức khác nhau, cơ sở dữ liệu không thể cấy ghép niềm tin vào công nghệ theo cách mà Blockchain có thể.
