Giới thiệu
Cùng với sự phát triển bùng nổ của thương mại điện tử, các nhà giao nhận vận tải đang ngày càng đối mặt với nhiều thách thức để có thể thành công giao sản phẩm đến khách hàng cuối cùng khi mà người tiêu dùng đang dần trở nên khó tính hơn với những dịch vụ giao nhận sau khi đã hoàn tất thanh toán cho sản phẩm của mình. Theo nghiên cứu của quỹ Temado về thực trạng thương mại điện tử, chỉ tính riêng năm 2018, tổng giá trị của giao hàng trong ngày (same-day delivery) và giao hàng chặng cuối (last-mile delivery) đã vượt mức 1.35 tỷ đô khi số lượng khách hàng sẵn lòng trả thêm phí vận chuyển để đơn hàng của mình được giao trong ngày lên đến hơn 25%. Từ đó cho thấy, việc đầu tư vào giải pháp giao hàng chặng cuối cần thiết cho lĩnh vực thương mại điện tử và còn là cuộc đua của các doanh nghiệp dịch vụ Logistics.
1. Số hoá hệ thống giao hàng chặng cuối
Bằng cách khai thác sự hỗ trợ của phần mềm và kỹ thuật số các giai đoạn, các doanh nghiệp Logistics đang dần triển khai các nền tảng kinh doanh trực tuyến nhằm mang lại sự minh bạch và nhanh chóng, khi mà khách hàng có thể cập nhật các thông tin về giá bán, quá trình vận chuyển, cước tàu trực tuyến. Hơn thế, các nền tảng công nghệ này còn được thiết kế để tăng tương tác giữa doanh nghiệp và người tiêu dùng. Một ví dụ điển hình cho xu hướng này tại Việt Nam là Tiki, khi đã hoàn tất đặt đơn hàng, khách hàng lập tức nhận được tin nhắn SMS và email nhằm xác nhận đặt hàng thành công. Bên cạnh đó khách hàng cũng có thể kiểm tra tình trạng xử lý đơn hàng của mình trên trang web Tiki nhằm cập nhật các thông tin về quá trình đóng gói và giao nhận từ shipper. Việc ứng dụng công nghệ để số hóa hệ thống giao hàng chặng cuối rõ ràng đã đem lại lợi ích trực tiếp cho người dùng trong việc cải thiện trải nghiệm mua sắm của khách hàng.
Theo các chuyên gia, doanh nghiệp dù lớn hay nhỏ đều đang có cùng xuất phát điểm trong cuộc đua công nghệ và đây sẽ là công cụ quyết định trong cuộc chiến giành thị phần tại mảnh đất thương mại điện tử màu mỡ của Việt Nam nói chung và hệ thống giao hàng chặng cuối nói riêng.
2. Đẩy nhanh tốc độ hoàn tất đơn hàng (order fulfillment)
Hoàn tất đơn hàng (Order Fulfillment) là quá trình bao gồm các giai đoạn: tiếp nhận sản phẩm từ nhà cung cấp, xử lý và sau đó chuyển giao cho nhà vận chuyển để họ chuyển đến khách hàng. Nghiên cứu của McKinsey Consulting (2016) về giao hàng chặng cuối cho thấy hơn 25% khách hàng sẵn sàng nâng cấp lên dịch vụ cao cấp hơn để đơn hàng của họ được giao trong ngày. Điều này nhằm khẳng định rằng việc tăng tốc trong quá trình hoàn tất đơn hàng là điều kiện rất cần thiết để tăng lợi thế cạnh tranh trong cuộc đua khắc nghiệt giữa những nhà bán lẻ trực tuyến.
3. Blockchain kết hợp với công nghệ giao hàng chặng cuối
Trong những năm gần đây, công nghệ Blockchain đặc biệt phát huy thế mạnh trong công tác bảo vệ thông tin người dùng, doanh nghiệp và các bên liên quan. Một số ứng dụng thực tế của công nghệ này đã được các doanh nghiệp trong lĩnh vực vận tải áp dụng.
Với mục tiêu nâng cao hiệu quả vận tải biển, Maersk và IBM đã cùng nhau xây dựng giải pháp trên nền tảng blockchain. Giải pháp này giúp số hóa các quy trình thương mại và theo dõi đơn hàng từ khi bắt đầu đưa vào sản xuất cho đến khi giao tận tay khách hàng. Hệ thống này còn cho phép các bên liên quan biết được tiến độ vận chuyển hàng cũng như vị trí của container, tiến độ thực hiện các thủ tục hải quan, các vận đơn và các dữ liệu khác trong toàn bộ quá trình vận chuyển. Công dụng của blockchain nằm ở khả năng khuyến khích trao đổi dữ liệu với tính bảo mật cao và năng lực xác thực dữ liệu của nó. Liên minh Maersk và IBM kỳ vọng giải pháp này sẽ truy vết 10 triệu containers mỗi năm, làm giảm đáng kể việc chậm trễ và gian lận trong suốt quá trình vận chuyển.
Do đó, hệ thống này có thể giúp ngành logistics tiết kiệm hàng tỷ đô la. Tính tới nay, tiềm năng của công nghệ Blockchain đang được giới chuyên gia nhận xét là vẫn chưa khai thác hết vì thế đòi hỏi các chuyên gia trong lĩnh vực Logistics có thể tận dụng tiềm năng này để tạo ra lối đi riêng nhằm mang lại bước đột phá trong ngành Logistics.
4. Giao hàng nhanh chóng (Lightspeed) sẽ thay thế giao hàng trong ngày
Theo một nghiên cứu gần đây được thực hiện bởi UPS, tốc độ giao hàng đứng ở vị trí thứ tư trong top các yếu tố quyết định quan trọng nhất đối với người tiêu dùng trực tuyến. Gần 40% người mua hàng lựa chọn thị trường buôn bán trực tuyến ưa thích của họ dựa trên yếu tố giao hàng nhanh của nó. Một điều thú vị nữa, những nhà nghiên cứu nhận thấy rằng người tiêu dùng thậm chí sẵn sàng trả nhiều tiền hơn để có thể nhận được hàng nhanh hơn. Khác với hình thức giao hàng trong ngày, giao hàng nhanh chóng được VILAS để cập ở đây là khả năng vận chuyển hàng hóa với tốc độ trong vòng từ 2 đến 3 tiếng kể từ khi khách hàng hoàn tất thủ tục đặt hàng. Với sự mở rộng và trải đều của các trung tâm phân phối (Distribution Center), kết hợp với sự phát triển trong kết cấu hạ tầng, mô hình giao hàng nhanh chóng dường như không còn là một ý tưởng viển vông
XEM THÊM: 10 XU HƯỚNG LOGISTICS
Cụ thể, tại Việt Nam, cạnh tranh trong thương mại điện tử – đặc biệt là về yếu tố thời gian, đang đi vào hồi gay cấn. 2h, 3h hay 4h lần lượt là thời gian giao hàng cam kết mà các sàn thương mại điện tử Tiki, Sendo và Shopee đặt ra nhằm thu hút khách hàng sử dụng dịch vụ của mình. Có lẽ ai giao nhanh hơn, xoa dịu được sự mong chờ, nôn nóng được cầm trên tay món hàng mà mình đã đặt mua sẽ là người chiến thắng trong thử thách xây dựng sự trung thành tại khách hàng. Hơn bao giờ hết, cuộc đua về thời gian giao hàng đang ngày càng nóng lên và tối ưu hóa thời gian giao hàng chắc chắn sẽ là một trong những yếu tố mà các sàn thương mại cần phải chú trọng để tạo lợi thế cạnh tranh riêng cho chính mình.
5. Giao hàng chặng cuối sẽ trở thành một phần của Reverse Logistics
Xu hướng cuối cùng mà VILAS muốn đề cập trong phần cuối của bài viết là sự kết hợp của giao hàng chặng cuối và Logistics thu hồi. Logistics thu hồi là quá trình nhận các sản phẩm bị trả lại. Theo khảo sát của Công ty Abivin năm 2019, it nhất 30% hàng hóa mua trên mạng bị trả lại, so với 8.89% hàng hóa mua trong các cửa hàng truyền thống. Điều này cho thấy giao hàng thành công chưa phải là việc cuối cùng. 92% người mua hàng cho biết họ sẽ tiếp tục mua nếu doanh nghiệp có quy trình trả lại hàng dễ dàng, ngoài ra 79% người mua hàng muốn được trả lại hàng miễn phí. Chính vì vậy, Logistics thu hồi cũng cần được áp dụng kế hoạch tối ưu, nếu không, đây sẽ chính là nguyên nhân khiến chi phí giao hàng chặng cuối của bạn tăng cao. Vì vậy, theo lý thuyết mà nói, giao hàng chặng cuối sẽ là bước đầu tiên trong chuỗi quá trình hoàn trả đơn hàng. Bằng cách tận dụng các nguồn lực đã sử dụng từ quá trình giao hàng chặng cuối như lao động, thông tin đơn hàng, thông tin khách hàng,…các nhà vận tải hoàn toàn có thể tiết kiệm được các chi phí phải bỏ ra để tiến hành một quá trình hoàn trả đơn hàng mới.
Tạm kết:
Có thể thấy rằng, giao hàng chặng cuối đã trở thành điều kiện cần của đa số doanh nghiệp có dịch vụ giao hàng. Để tạo nên lợi thế cạnh tranh và điểm khác biệt so với đối thủ, các doanh nghiệp cần phải liên tục chủ động trong việc cải thiện phương pháp và chất lượng của dịch vụ giao hàng, cập nhật và bắt kịp các xu hướng để luôn đổi mới và phù hợp nhu cầu khách hàng tại những thời điểm khác nhau. Trong các xu hướng đã đề cập, xu hướng nào sẽ trở nên phổ biến trong tương lai quả thật là một điều khó dự báo được vì sự thay đổi trong thị hiếu khách hàng, cùng với sự phát triển và khả năng ứng dụng công nghệ sẽ phần nào định hình những làn sóng mới sắp đổ bộ đến trong tương lai. Tuy nhiên, VILAS tin rằng tinh thần cầu tiến và khả năng linh hoạt ứng biến theo những làn sóng mới của thị trường sẽ là chìa khóa giúp Doanh nghiệp làm hài lòng khách hàng thông qua dịch vụ giao hàng chặng cuối của mình.
Tài liệu tham khảo:
1. Robinson, A., (2020). Trends In Last Mile For 2020. [online] Transportation Management Company | Cerasis. Available at: <https://cerasis.com/trends-in-last-mile/> [Accessed 6 April 2020].
2. (2013). UPS Pulse Of The Online Shopper. [online] Available at: <https://www.ups.com/media/en/gb/ups_global_paper.pdf> [Accessed 10 April 2020].
3. McKinsey & Company. (2020). How Customer Demands Are Reshaping Last-Mile Delivery. [online] Available at: <https://www.mckinsey.com/industries/travel-transport-and-logistics/our-insights/how-customer-demands-are-reshaping-last-mile-delivery> [Accessed 6 April 2020].
4. Cổng thông tin tiền điện tử. (2020). Ứng Dụng Blockchain, Maersk Và IBM Ra Mắt Nền Tảng Chuỗi Cung Ứng Vận Chuyển. [online] Available at: <https://tiendientu.org/ung-dung-blockchain-maersk-va-ibm-ra-mat-nen-tang-chuoi-cung-ung-van-chuyen> [Accessed 6 April 2020].
5. Abivin. 2020. 5 Cách Giảm Chi Phí Giao Hàng Chặng Cuối (Last Mile Delivery). [online] Available at: <https://www.abivin.com/post/2018/04/16/5-cach-giam-chi-phi-giao-hang-chang-cuoi-last-mile-delivery> [Accessed 10 April 2020].
Chương trình đào tạo
Chuyên viên dịch vụ Logistics – Logistics Services Executive
“Nắm bắt toàn diện kiến thức và kỹ năng cần thiết để vận hành hiệu quả hoạt động Logistics”
Hội thảo ASCC 23: Supply Chain Competency Frameworks
“Strategize Meta Competencies for Your Career.”
