🎯 Tầm quan trọng của MPC Hierarchy trong doanh nghiệp
Trong môi trường kinh doanh phức tạp và đầy biến động ngày nay, việc lập kế hoạch và kiểm soát sản xuất hiệu quả đóng vai trò sống còn đối với sự thành công và bền vững của doanh nghiệp. Manufacturing Planning and Control (MPC) Hierarchy chính là hệ thống chuẩn mực giúp kết nối giữa tầm nhìn chiến lược của doanh nghiệp và các hoạt động vận hành cụ thể.
MPC Hierarchy là “bộ khung xương sống” của toàn bộ quy trình lập kế hoạch và kiểm soát, được áp dụng rộng rãi trong các ngành công nghiệp và doanh nghiệp trên toàn cầu. Hệ thống này giúp doanh nghiệp chuyển đổi từ chiến lược dài hạn thành các hành động cụ thể, cũng là kiến thức lõi cho mở đầu trong 2 chương trình APICS CSCP CPIM. Đây chính là cái sườn cơ bản mà mọi quy trình lập kế hoạch kiểm soát sẽ dựa vào đó.
🧩 Từ Strategic Planning đến Operations – Hành trình chuyển đổi chiến lược thành hành động
1. Strategic and Business Planning – Định hình tầm nhìn và mục tiêu
Mọi quy trình lập kế hoạch và kiểm soát đều bắt đầu từ Strategic and Business Planning – giai đoạn xác định tầm nhìn (Vision), sứ mệnh (Mission) và giá trị cốt lõi (Values) của doanh nghiệp. Đây là bước quan trọng nhất vì nó định hướng và ảnh hưởng đến toàn bộ các hoạt động tiếp theo.
Doanh nghiệp cần thu thập và phân tích thông tin từ cả môi trường nội bộ và bên ngoài (thông qua Phân tích SWOT, thị trường, đối thủ, khả năng nội tại, …) để xây dựng Strategic Plan (Kế hoạch chiến lược) phù hợp.
Sau đó, Business Plan (Kế hoạch kinh doanh) được phát triển để cụ thể hóa tầm nhìn thành mục tiêu đo lường được, đảm bảo tính khả thi và nhất quán với chiến lược chung của công ty. Và từ Business Plan, các bộ phận trong doanh nghiệp (Sales, Marketing, Finance, HR, Operations & Supply Chain, …) sẽ xây dựng Functional Area Strategy (chiến lược cho từng chức năng), đảm bảo sự đồng bộ với chiến lược tổng thể. Đặc biệt, trong lĩnh vực vận hành chuỗi cung ứng (Operations and Supply Chain), chiến lược của từng bộ phận sẽ được xác định rõ ràng để cùng thực hiện mục tiêu chung của doanh nghiệp.
Điểm quan trọng ở đây là Strategic Planning không chỉ định hình hướng đi tổng thể mà còn là cơ sở để kết nối và chuyển hóa thành kế hoạch kinh doanh chi tiết, chiến lược từng bộ phận, và cuối cùng là chiến lược của chuỗi cung ứng của toàn doanh nghiệp. Sau khi có chiến lược, bước tiếp theo là thực thi.
Tuy nhiên, để biến một chiến lược dài hạn thành các hoạt động cụ thể hàng ngày (Daily Operations), chúng ta cần một cầu nối. Đây là nơi các kế hoạch chi tiết được xây dựng để giúp nhân viên ở mọi cấp độ, từ quản lý đến vận hành, hiểu rõ họ cần làm gì và cách thức thực hiện để đạt được những mục tiêu chung. Vì vậy, sau Strategic Planning, chúng ta sẽ có hai quy trình chính là Tactical Planning và Operational Planning.
2. Tactical Planning – Cầu nối chiến lược và hoạt động
Sau khi có kế hoạch chiến lược, bước tiếp theo là chuyển dịch kế hoạch này thành các hoạt động cụ thể thông qua Tactical Planning. Tại giai đoạn này, doanh nghiệp cần thực hiện Sales and Operations Planning (S&OP) để cân bằng cung cầu, chuyển đổi chiến lược thành kế hoạch sản xuất cụ thể cho từng sản phẩm (SKU).
S&OP đóng vai trò cầu nối giữa kế hoạch chiến lược dài hạn và kế hoạch sản xuất ngắn hạn. Nếu có sự thay đổi trong chiến lược kinh doanh, S&OP sẽ phản ánh ngay lập tức sự điều chỉnh này, đảm bảo rằng mọi hoạt động sản xuất vẫn đáp ứng đúng mục tiêu đề ra.
Master Production Scheduling (MPS) – Lập kế hoạch sản xuất chi tiết
Dựa trên kết quả từ S&OP, doanh nghiệp sẽ xây dựng Master Production Schedule (MPS) – Kế hoạch sản xuất tổng thể, chỉ rõ sản phẩm nào cần sản xuất, với số lượng bao nhiêu và vào thời điểm nào.
MPS chính là bước chuyển tiếp quan trọng để dịch chuyển từ kế hoạch chiến lược sang vận hành chi tiết, đảm bảo rằng hoạt động sản xuất đáp ứng kịp thời nhu cầu của thị trường.
3. Operational Planning – Lập kế hoạch và điều phối chi tiết
Ở cấp độ này, doanh nghiệp sẽ triển khai Material Requirement Planning (MRP) để tính toán nhu cầu nguyên vật liệu và linh kiện cần thiết nhằm đáp ứng kế hoạch sản xuất.
MRP giúp xác định chính xác:
-
- Nguyên vật liệu cần thiết là gì?
- Cần số lượng bao nhiêu?
- Khi nào cần có nguyên vật liệu sẵn sàng?
MRP đảm bảo sự đồng bộ và nhịp nhàng giữa hoạt động sản xuất và nguồn cung nguyên vật liệu, giảm thiểu tình trạng thiếu hụt hoặc tồn kho dư thừa.
Sự liên kết giữa các cấp độ lập kế hoạch trong MPC Hierarchy
Điều quan trọng là MPC Hierarchy không hoạt động độc lập mà có sự tương tác hai chiều giữa các cấp độ lập kế hoạch:
-
- Strategic Planning ảnh hưởng đến Tactical Planning, từ đó tác động đến Operational Planning.
- Ngược lại, các vấn đề phát sinh ở cấp độ Operational Planning sẽ phản ánh trở lại Tactical Planning và có thể ảnh hưởng đến chiến lược tổng thể.
Ví dụ: Nếu một thành phần nguyên liệu bị thiếu hụt, điều này sẽ tác động đến kế hoạch sản xuất, dẫn đến thay đổi trong S&OP, và thậm chí cần xem xét lại chiến lược kinh doanh để điều chỉnh phù hợp.
Kết luận: Vai trò không thể thay thế của MPC Hierarchy trong quản lý chuỗi cung ứng
Manufacturing Planning and Control (MPC) Hierarchy không chỉ là một hệ thống lập kế hoạch và kiểm soát sản xuất đơn thuần mà còn là “cầu nối” chuyển đổi chiến lược kinh doanh thành hành động cụ thể, đảm bảo tính nhất quán giữa các cấp độ trong doanh nghiệp. Từ Strategic Planning, Tactical Planning đến Operational Planning, MPC Hierarchy giúp doanh nghiệp định hướng, điều chỉnh và tối ưu hóa toàn bộ chuỗi hoạt động sản xuất và vận hành.
Sự phối hợp nhịp nhàng giữa các cấp độ này không chỉ đảm bảo hiệu quả hoạt động, mà còn giúp doanh nghiệp linh hoạt thích nghi với biến động thị trường, nâng cao khả năng cạnh tranh và duy trì vị thế dẫn đầu trong ngành. Hơn thế nữa, việc hiểu rõ và áp dụng MPC Hierarchy còn giúp doanh nghiệp giảm thiểu lãng phí, tối ưu nguồn lực và gia tăng hiệu quả tổng thể.
Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu ngày càng phức tạp, việc nắm vững và triển khai MPC Hierarchy không chỉ là lựa chọn mà đã trở thành yêu cầu bắt buộc để doanh nghiệp phát triển bền vững và đạt được lợi thế cạnh tranh dài hạn. Các nhà quản lý và chuyên gia chuỗi cung ứng cần đầu tư thời gian để hiểu rõ hệ thống này, từ đó áp dụng hiệu quả vào thực tế vận hành, đảm bảo doanh nghiệp luôn đạt được mục tiêu chiến lược đã đề ra.
Để hiểu rõ và áp dụng thành thạo MPC Hierarchy vào quy trình vận hành thực tế, và đây là 1 trong các lõi kiến thức quan trọng của các khóa học chuyên sâu của APICS CSCP CPIM. Các chứng chỉ danh giá như CPIM (Certified in Planning and Inventory Management) và CSCP (Certified Supply Chain Professional) cung cấp kiến thức toàn diện, từ lập kế hoạch chiến lược đến quản lý hoạt động chi tiết, giúp bạn xây dựng nền tảng vững chắc để tối ưu hiệu quả vận hành.
✅ Chương trình CPIM: Đi sâu vào các khía cạnh của lập kế hoạch sản xuất, kiểm soát tồn kho và quản lý dòng nguyên vật liệu, giúp doanh nghiệp tối ưu chi phí và nâng cao hiệu suất.
✅ Chương trình CSCP: Mang lại bức tranh toàn cảnh về quản lý chuỗi cung ứng, từ hoạch định chiến lược đến triển khai và đo lường hiệu quả, giúp doanh nghiệp linh hoạt thích ứng với thị trường.
