Chi phí Logistics từ lâu đã trở thành một ‘điểm yếu’ của thị trường Logistics Việt Nam khi luôn ở mức cao so với các nước trong khu vực, xấp xỉ 16.8% năm 2017 theo VLA (so sánh với mức chi phí theo báo cáo của Armstrong ở Thái Lan là 15% và Singapore 8,5%). Điều này đã góp phần làm giảm sức cạnh tranh của sản phẩm mang thương hiệu ‘made-in-Vietnam’ với các quốc gia trong khu vực.
Chi phí Logistics thường bao gồm 3 loại phí: chi phí vận tải, chi phí cơ hội vốn và chi phí bảo quản hàng hóa. Trong đó, chi phí vận tải là lớn nhất.
Vậy làm sao để tối ưu hóa quản lý chi phí ở các doanh nghiệp Việt, đặc biệt là chi phí vận tải, để mang lại hiệu quả cao nhất cho doanh nghiệp?
Thực trạng chi phí Vận tải ở Việt Nam
- Trong tổng chi phí Logistics hiện nay, chi phí về vận tải chiếm khoảng 60%, chi phí tồn kho 36%, chi phí quản lý 4% (Theo phân tích từ ông Nguyễn Tương – Phó Tổng Thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp Dịch vụ Logistics Việt Nam)
- Vận tải hàng hóa bằng đường bộ đang chiếm trên 70% thị trường vận tải Bắc – Nam, với xăng dầu chiếm khoảng 30 – 35% và phí cầu đường chiếm khoảng 10 – 12%. (Báo cáo Bộ Giao thông Vận tải)
- Ngoài ra còn có những chi phí phát sinh liên quan:
+ Thủ tục hành chính
+ Thời gian chậm trễ
+ Giá xăng dầu tăng
+ Phụ phí vận tải biển…
Nhưng, để các doanh nghiệp có thể thực sự tối ưu hóa chi phí Vận tải để mang lại hiệu quả cao nhất cho doanh nghiệp, thì việc đầu tiên các doanh nghiệp cần làm, chính là xác định tuyến đường tối ưu để vận chuyển hàng hóa. Một trong những phương pháp đơn giản nhất được áp dụng khá phổ biến hiện nay, đó chính là sử dụng mô hình bài toán Quy hoạch tuyến tính (Linear Programming).
Cùng VILAS tìm hiểu một case study cụ thể để hiểu thêm về mô hình này nhé:
- Quy hoạch tuyến tính là gì?
Quy hoạch tuyến tính hoặc tối ưu hóa tuyến tính là phương pháp toán học để xác định kết quả tốt nhất (như lợi nhuận tối đa hoặc chi phí thấp nhất) để thỏa mãn các yêu cầu được xác định từ trước.
- Ứng dụng Quy hoạch tuyến tính để giải bài toán vận tải?
i. Bối cảnh: J&J là một công ty chuyên sản xuất nhang muỗi.
- Nhà máy sản xuất đặt tại: Manikganj, Bangladesh.
- Công ty đã thành lập các văn phòng khu vực tại Dhaka, Chittagong và Bogra và có 7 nhà kho nơi hàng hóa được giao từ kho của công ty.
- Vấn đề đặt ra: Xác định số lượng thùng nhang muỗi tối ưu được vận chuyển từ nhà kho của công ty ở Dhaka, Chittagong và Bogra đến nhà kho của nhà phân phối tại Barisal, Chittagong, Dhaka, Rajshahi, Rangpur, Sylhet và Khulna với chi phí Vận tải tối thiểu.
Theo đó:
ii. Giải bài toán vận tải với Excel:
Bước 1: Tạo bảng trong excel chứa các thông số chi phí giữa mỗi đích.
Bước 2: Tạo bảng gồm các thông số liên quan số lượng vận chuyển, tồn kho với nhu cầu trung bình tại từng điểm phân phối.
- Tổng số nhập là số lượng nhang muỗi được vận chuyển đến 7 nhà phân phối từ 3 nhà kho của công ty.
Vd: Dhaka (B8) là ‘= SUM (B5:B7)’
- Tổng số xuất là số lượng nhang muỗi đã được vận chuyển từ nhà kho cụ thể đến 7 nhà phân phối
Vd: Dhaka (I5) là ‘= SUM (B5:H5)’
Bước 3: Tạo một ô sẽ tự động tính toán tổng chi phí dựa trên các thông số trong bảng Vận chuyển hàng hóa
- Tổng chi phí (K14) ‘= SUMPRODUCT(B5:H7, B16:H18)’
Bước 4: Thiết lập Excel Solver.
- Chọn Data -> Solver
- Ở ô Set Objective, chọn ô chứa giá trị của Tổng chi phí tối thiểu ($K$14) và chọn ‘To: Min’
- Chọn miền cần tính toán ($B$5:$H$7) ở ô By Changing Variable Cells
- Xét các biến điều kiện ở ô Subjects to the Constraints
+ Tổng số nhập phải bằng tổng nhu cầu của các nhà phân phối ở 7 địa điểm khác nhau
+ Tổng số xuất phải nhỏ hơn hoặc bằng với số tồn kho của 3 kho công ty
- Chọn Simplex LP ở phần Select a Solving Method và ta được bảng như sau:
- Chọn Solve và ta được kết quả cuối cùng là:
VILAS hi vọng qua bài viết này sẽ giúp công ty xác định được tuyến đường tối ưu nhất nhằm giảm thiểu chi phí vận tải cho công ty.
Theo academia.edu & vneconomy.vn & thoibaokinhdoanh.vn
