Container được xem là huyết mạch của thương mại toàn cầu, giúp việc vận chuyển hàng hóa qua đường biển, đường bộ, đường sắt trở nên dễ dàng hơn. Tuy nhiên, trong khoảng thời gian gần đây, thế giới đang phải đối mặt với sự thiếu hụt container trên diện rộng.
Trong bối cảnh thiếu hụt container, các công ty Ấn Độ phản ánh rằng thời gian tìm kiếm container rỗng để xuất khẩu hàng hóa sang Châu Âu và Bắc Mỹ có thể lên đến 3 tuần. Trong khi đó, đối với các công ty Anh Quốc, thiếu hụt container làm việc xuất khẩu hàng hóa sang Châu Á kéo dài đến hơn 2 tháng. Các doanh nghiệp Việt Nam cũng đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, tiêu biểu là vấn đề giá cước container tăng mạnh gấp 10 lần.
Vì sao lại thiếu hụt container?
Việc thiếu hụt container là một trong những hậu quả của đại dịch COVID-19 lên nền kinh tế và chuỗi cung ứng toàn cầu. Thực chất vấn đề không nằm ở việc thiếu hụt nguồn cung container, mà do một số lượng lớn container đang có sẵn ở nhiều nơi nhưng không được dùng tới. “Vấn đề xuất phát từ sự mất cân bằng trong việc phân phối container toàn cầu” – nhận định từ Giáo sư Willy Shih từ Harvard Business School.
Chính đại dịch COVID-19 đã dẫn đến sự mất cân đối này.
Cuối năm 2019
COVID-19 vừa bùng phát tại Trung Quốc, quốc gia này và các nước lân cận phải đóng cửa các khu chế xuất và khu công nghiệp. Các tàu từ châu Á đi đến châu Mỹ buộc phải dỡ và trữ container tại các cảng ở châu Mỹ thay vì chở hàng hóa ngược về châu Á. Việc này làm cho container bị mắc kẹt lại châu Mỹ, chất đầy tại các cảng và ga tàu.
Cuối năm 2020
Giao thương toàn cầu dần phục hồi. Người tiêu dùng bắt đầu mua hàng thông qua các trang thương mại điện tử nhiều hơn khiến số lượng hàng vận chuyển từ châu Á đến châu Mỹ tăng đột biến. Các cảng biển – điển hình là cảng Los Angeles/ Long Beach, gặp khó khăn trong việc chất và dỡ lượng lớn các container hàng hóa đến từ châu Á. Để tiết kiệm thời gian, nhiều tàu chở hàng đành phải bỏ lại container rỗng tại các cảng đến, trong khi nguồn cung container tại cảng đi ngày càng cạn kiệt.
Bên cạnh đó, những tai nạn như tàu Ever Given bị kẹt tại kênh đào Suez hay các cảng biển phải đóng cửa do bùng phát dịch bệnh đã làm tình trạng thiếu hụt container ngày càng trầm trọng hơn.
Sản lượng sản xuất container đạt đỉnh điểm.
Mặc dù các nhà sản xuất container như CIMC, DFIC, and CXIC đã tăng sản lượng lên mức kỷ lục, lượng container rỗng vẫn không đủ để đáp ứng nhu cầu. Trên thực tế, sản xuất thêm container không thực sự là một giải pháp hiệu quả và khả thi. “Mặc dù hiện tại tình trạng thiếu hụt đang xảy ra khá trầm trọng, tình trạng kinh tế toàn cầu đang dần trở lại mức bình thường và vấn đề thiếu hụt container sẽ tự giải quyết theo thời gian. Việc tăng mức sản xuất vào lúc này sẽ chỉ tạo ra sự dư thừa container trong tương lai” – Giáo sư Suresh Acharya từ Đại học Maryland cho hay. Trong khi đó, một số doanh nghiệp vận tải trong ngành đã cáo buộc các nhà sản xuất container cố ý giữ nguồn cung thấp nhằm tăng giá.
Thiếu hụt container sẽ còn tiếp tục trong bao lâu nữa?
Các chuyên gia trong ngành vận tải cho rằng vấn đề này chỉ là tạm thời và sẽ tự biến mất theo thời gian. Khi COVID-19 dần được đẩy lùi, các nền kinh tế bắt đầu mở cửa, nhu cầu mua hàng trở lại bình thường và các nút nghẽn tại cảng biển được giải quyết, tình trạng thiếu hụt container cũng sẽ dần được giảm bớt.
Tuy nhiên, chưa có dự báo chắc chắn về sự phục hồi của chuỗi cung ứng toàn cầu trước tình hình ảm đạm của các hoạt động thương mại khi dịch COVID-19 kéo dài. Cụ thể, việc COVID bùng phát mất kiểm soát khiến cho các cảng biển quan trọng bị phong toả, ví dụ như việc cảng Ninh Ba-Chu Sa tại Trung Quốc phải đóng cửa vào giữa tháng 8 do sự xuất hiện của biến thể Delta, hoặc những tai nạn hàng hải như tàu Ever Given vẫn sẽ gây trở ngại cho sự phục hồi của chuỗi cung ứng về trạng thái trước đại dịch.
Theo Quartz, VTC News
Tổng hợp: Nguyen Nhat Anh Khoa
